Employee Fitment Factor केंद्र सरकारचे 33 लाखांहून अधिक कर्मचारी आणि 66 लाखांपेक्षा जास्त पेन्शनधारक 8व्या वेतन आयोगाच्या अंमलबजावणीची आतुरतेने वाट पाहत आहेत. कर्मचाऱ्यांना अशी अपेक्षा आहे की, आयोगाच्या शिफारशी नुसार त्यांचा पगार आणि पेन्शनमध्ये लक्षणीय वाढ होईल. मात्र, एका नव्या आर्थिक अहवालामुळे त्यांच्या अपेक्षांना मोठा झटका बसू शकतो.
काय म्हटलं आहे नव्या अहवालात?
कोटक इन्स्टिट्युशनल इक्विटीजने सादर केलेल्या अहवालात दावा करण्यात आला आहे की, 8व्या वेतन आयोगातील फिटमेंट फॅक्टर केवळ 1.8 इतकाच राहू शकतो. याचा थेट अर्थ असा की, सरकारी कर्मचाऱ्यांच्या मूळ पगारात केवळ 13% वाढ होऊ शकते. ही वाढ अनेकांच्या अपेक्षेपेक्षा खूपच कमी आहे.
सातव्या वेतन आयोगात, फिटमेंट फॅक्टर 2.57 होता, ज्यामुळे किमान मूळ पगार ₹7,000 वरून ₹18,000 झाला होता. परंतु, नवीन अहवालातील घटलेला फिटमेंट फॅक्टर कर्मचाऱ्यांच्या नाराजीचे कारण ठरू शकतो.
पगारात काय असतं?
सरकारी कर्मचाऱ्यांचा एकूण पगार 4 भागांत विभागला जातो:
मूळ पगार: फिटमेंट फॅक्टर यावर लागू होतो.
महागाई भत्ता (DA): वर्षातून दोनदा सुधारित केला जातो. सध्या तो मूळ पगाराच्या 55% आहे.
गृहभाडे भत्ता (HRA): शहरानुसार दिला जातो.
वाहतूक भत्ता (TA): पद आणि क्षेत्रानुसार ठरतो.
उदाहरणार्थ, जर एखाद्या कर्मचाऱ्याचा मूळ पगार ₹20,000 असेल, तर त्याचा DA ₹11,000 (55%) असतो. वेतन आयोग लागू झाल्यावर DA पुन्हा शून्य होतो कारण तो मूळ पगारात समाविष्ट केला जातो.
ते कधी लागू होईल?
8व्या वेतन आयोगाची घोषणा जानेवारी 2025 मध्ये करण्यात आली होती. मात्र, अद्याप आयोगाचे अध्यक्ष किंवा अटी ठरवण्यात आलेल्या नाहीत. आयोग स्थापनेनंतर आपला अहवाल सरकारला सादर करेल आणि नंतर कॅबिनेट मंजुरीनंतरच शिफारसी लागू होतील.
अंदाजानुसार, 2026 च्या जानेवारीपासून या शिफारशी लागू होतील. विलंब झाल्यास कर्मचाऱ्यांना थकबाकी स्वरूपात अतिरिक्त रक्कम मिळू शकते.
काय म्हणतात तज्ज्ञ?
टीएएस लॉचे भागीदार उत्सव त्रिवेदी यांच्या मते, फिटमेंट फॅक्टर 2.6 ते 2.86 दरम्यान असण्याची शक्यता आहे. जर असे झाले, तर पगारात आणि पेन्शनमध्ये 40-50% पर्यंत वाढ होऊ शकते.
पण जर सरकारने फिटमेंट फॅक्टर केवळ 1.8 ठेवल्यास, कर्मचाऱ्यांमध्ये नाराजी पसरू शकते आणि कायद्याचे वाद देखील उद्भवू शकतात, असे कुणाल शर्मा (तारक्ष लॉयर्स अ‍ॅण्ड कन्सल्टंट्स) यांनी नमूद केले आहे. राष्ट्रीय परिषद JCM सारख्या संघटनांनी याला आधीच विरोध दर्शवला आहे.
FAQs: वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
प्रश्न 1: आठवा वेतन आयोग कधीपासून लागू होईल?
उत्तर: अंदाजे जानेवारी 2026 पासून लागू होण्याची शक्यता आहे.
प्रश्न 2: फिटमेंट फॅक्टर म्हणजे काय?
उत्तर: मूळ पगारावर आधारित नवीन पगार ठरवण्यासाठी वापरली जाणारी गुणोत्तर संख्या.
प्रश्न 3: सातव्या वेतन आयोगात फिटमेंट फॅक्टर किती होता?
उत्तर: 2.57, ज्यामुळे पगारात लक्षणीय वाढ झाली होती.
प्रश्न 4: 8व्या वेतन आयोगामुळे किती टक्के वाढ होऊ शकते?
उत्तर: 13% ते 50% पर्यंत वाढीची शक्यता, फिटमेंट फॅक्टरवर अवलंबून आहे.
प्रश्न 5: आयोगाची घोषणा झाली आहे का?
उत्तर: होय, जानेवारी 2025 मध्ये घोषणा झाली असून अद्याप अंमलबजावणी सुरू झालेली नाही.
