Employees Fitment Factor देशातील ३३ लाखांहून अधिक सरकारी कर्मचारी आणि ६६ लाखांहून अधिक पेन्शनधारक सध्या 8व्या वेतन आयोगाच्या (8th Pay Commission) घोषणेकडे उत्सुकतेने पाहत आहेत. त्यांना अपेक्षा आहे की नव्या शिफारशींमुळे त्यांचा पगार आणि पेन्शन यामध्ये मोठी वाढ होईल. मात्र काही विश्लेषकांच्या अहवालानुसार, हे स्वप्न अधुरे राहण्याची शक्यता आहे.
कोटक इन्स्टिट्यूशनल इक्विटीजचा दावा
कोटक इन्स्टिट्यूशनल इक्विटीजच्या “8th Pay Commission: One-Time Bump… Some Time Away” या शीर्षकाच्या अहवालात असा अंदाज व्यक्त केला आहे की यंदा फिटमेंट फॅक्टर केवळ 1.8 इतकाच असू शकतो. याचा थेट अर्थ असा की सरकारी कर्मचाऱ्यांच्या पगारात फक्त 13% वाढ होऊ शकते.
मागील वेतन आयोगाची तुलना
सातवा वेतन आयोग 2016 मध्ये लागू झाला होता आणि डिसेंबर 2025 पर्यंत लागू राहणार आहे. त्या वेळी फिटमेंट फॅक्टर 2.57 होता आणि त्यामुळे किमान मूळ पगार 7,000 रुपयांवरून 18,000 रुपये झाला होता. मात्र यावेळी जरी 1.8 चा फिटमेंट फॅक्टर लागू झाला, तरी वाढ अपेक्षेपेक्षा खूपच कमी राहणार आहे.
काय आहे फिटमेंट फॅक्टर आणि त्याचा परिणाम?
फिटमेंट फॅक्टर म्हणजे मूळ पगारावर किती टक्क्यांनी वाढ होणार हे ठरवणारा गुणोत्तर आहे. जर एखाद्या कर्मचाऱ्याचा सध्याचा मूळ पगार 20,000 रुपये असेल आणि फिटमेंट फॅक्टर 1.8 असेल, तर नवीन मूळ पगार 36,000 रुपये होईल, ज्यामध्ये महागाई भत्ता, HRA आणि इतर भत्ते वेगळे असतील.
काय म्हणतात कायदेशीर तज्ज्ञ?
कुणाल शर्मा, ‘तारक्ष लॉयर्स अँड कन्सल्टंट्स’चे संस्थापक, म्हणतात की कमी फिटमेंट फॅक्टरमुळे कर्मचारी संघटनांमध्ये नाराजी वाढू शकते आणि कायदेशीर अडचणी देखील निर्माण होऊ शकतात. वाढती महागाई आणि जीवनावश्यक खर्च लक्षात घेता ही वाढ पुरेशी ठरणार नाही.
महागाई भत्ता, HRA आणि ट्रान्सपोर्ट अलाउन्स
सरकारी कर्मचाऱ्यांचा एकूण पगार हा मूळ पगार + महागाई भत्ता + HRA + ट्रान्सपोर्ट अलाउन्स यांचा मिळून होतो. सध्या महागाई भत्ता मूळ पगाराच्या सुमारे 55% आहे. 8व्या वेतन आयोगाची अंमलबजावणी होताच, जुना DA शून्यावर जाईल आणि नवीन निर्देशांकावर आधारित DA पुन्हा मोजला जाईल.
दुसरी बाजू FITMENT FACTOR वाढण्याची शक्यता?
TAS लॉचे भागीदार उत्सव त्रिवेदी यांचे म्हणणे आहे की फिटमेंट फॅक्टर 2.6 ते 2.86 दरम्यान असण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे काही कर्मचाऱ्यांच्या पगारात 40% ते 50% वाढ होऊ शकते. सरकारने जानेवारी 2026 पासून याची अंमलबजावणी केल्यास कर्मचाऱ्यांना त्याची थकबाकीही मिळू शकते.
आठव्या वेतन आयोगाची स्थिती काय?
जानेवारी 2025 मध्ये आयोगाची घोषणा झाली असली तरी, अध्यक्षांची नियुक्ती किंवा कामकाजाच्या अटी अद्याप निश्चित झालेल्या नाहीत. आयोगाचा अहवाल आणि शिफारसी आल्यानंतर, सरकार मंत्रिमंडळाच्या मंजुरीनंतर त्या लागू केल्या जातील. जर यामध्ये विलंब झाला, तर थकबाकी अधिक मिळण्याची शक्यता आहे.
Disclaimer: वरील माहिती वेगवेगळ्या माध्यमांतून संकलित असून ती सामान्य जनहितार्थ प्रस्तुत करण्यात आलेली आहे. कोणतीही आर्थिक योजना किंवा निर्णय घेण्यापूर्वी संबंधित अधिकृत वेबसाईट्स, तज्ञ किंवा सल्लागारांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
FAQs: 8वा वेतन आयोग वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
1. आठवा वेतन आयोग कधी लागू होणार आहे?
याची अंमलबजावणी जानेवारी 2026 पासून होण्याची शक्यता आहे, मात्र अधिकृत तारीख अद्याप घोषित झालेली नाही.
2. फिटमेंट फॅक्टर म्हणजे काय?
फिटमेंट फॅक्टरचा वापर कर्मचाऱ्याचा नवीन मूळ पगार मोजण्यासाठी केला जातो. हा गुणोत्तर जुन्या पगारावर लागू केला जातो.
3. सातवा वेतन आयोग किती FITMENT FACTOR देत होता?
सातव्या वेतन आयोगाने फिटमेंट फॅक्टर 2.57 ठेवला होता.
4. 8व्या वेतन आयोगामुळे किती वाढ होऊ शकते?
काही अंदाजानुसार, वाढ 13% ते 50% पर्यंत असू शकते, हे फिटमेंट फॅक्टरवर अवलंबून आहे.
5. DA (महागाई भत्ता) बदल कसा होतो?
वेतन आयोग लागू झाल्यावर जुना DA शून्यावर जातो आणि तो नवीन निर्देशांकावरून पुन्हा मोजला जातो.
